διαγκωνισμοί-και-εντάσεις-στη-διημερ-116624
ΔΗΜΟΙ | 14.04.2016 | 16:05

Διαγκωνισμοί και εντάσεις στη διημερίδα για τον προληπτικό έλεγχο στους δήμους

Τα παράπονα από…τον δήμαρχο άκουσαν επί ώρες οι εκπρόσωποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου που συμμετείχαν στο πρώτο μέρος διημερίδας με θέμα: «Ελεγκτικό Συνέδριο και Δήμοι- Νομιμότητα, Διαφάνεια, Αποτελεσματικότητα» που διοργανώνουν σήμερα και αύριο (14 & 15 Απριλίου) σε κεντρικό ξενοδοχείο η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Από τις ομιλίες και τις παρεμβάσεις δεν έλειψε η ένταση καθώς πολλοί αυτοδιοικητικοί παράγοντες αναφέρθηκαν σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο προληπτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου οδήγησε σε μεγάλη καθυστέρηση και ταλαιπωρία τους ίδιους και κυρίως τους δημότες.

Μεγάλη έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι βάσει νόμου ο προληπτικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο μπορεί να καταργηθεί από το έτος 2019. Οι εκπρόσωποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρθηκαν στην σχεδόν 200 ετών ιστορία του θεσμού και τη σημαντική συμβολή του στη δημόσια διαχείριση.

Οταν οι τόνοι ανέβηκαν ιδιαίτερα μετά την ομιλία του Απόστολου Κοιμήση, το προεδρείο χρειάστηκε να παρέμβει επανειλλημμένως καθώς πολλοί δήμαρχοι ήθελαν να πουν, όπως αναφέρθηκε, “τα βάσανά τους”, ενώ οι εκπρόσωποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου τόνιζαν ότι η εκδήλωση έχει νομικό χαρακτήρα και δεν αρμόζει τέτοιο κλίμα.

ΟΜΙΛΙΕΣ

Π.Κουρουμπλής

Στον χαιρετισμό του, ο υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε μεταξύ άλλων:

«Το μήνυμα που στέλνει η διημερίδα σας με το τρίπτυχο «Νομιμότητα- Διαφάνεια – Αποτελεσματικότητα» αποφλοιώνει την πραγματικότητα και αγγίζει τον πυρήνα της. Θέλουμε Νομιμότητα, Διαφάνεια και Αποτελεσματικότητα, ώστε η Αυτοδιοίκηση να συμβάλλει στην ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας, μέσα σε ένα πνεύμα συνεργασίας που εμπεδώνεται μέρα με την ημέρα όχι μόνο με τα θεσμικά όργανα αλλά και με κάθε δήμο χωριστά».

Ο υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε ότι πράγματι, παρατηρούνται δυσκαμψίες στις σχέσεις Δήμων με τα ελεγκτικά όργανα και δη με το Ελεγκτικό Συνέδριο. «Πρέπει σ’ αυτή την διημερίδα να αναδειχθούν οι πτυχές αυτών των προβλημάτων ώστε όπου χρειάζεται νομοθετική παρέμβαση, αυτή να γίνει το ταχύτερο δυνατόν, προκειμένου να μην παράγονται αρνητικές εντυπώσεις εις βάρος της Αυτοδιοίκησης» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Γ.Πατούλης

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ.Πατούλης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η διοικητική εποπτεία πρέπει να περιορίζεται στον έλεγχο νομιμότητας και να μην καταλήγει σε έλεγχο σκοπιμότητας. Είμαστε υπέρ του προληπτικού ελέγχου δαπανών στους Δήμους, γιατί αυτό διασφαλίζει και τους αιρετούς αλλά και τα συμφέροντα των πολιτών»

Ο κ. Πατούλης υπογράμμισε πως στόχος είναι όλα τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να ενημερώνονται για τις βασικές παραμέτρους που πρέπει να ακολουθούν ώστε να εξασφαλίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό η βασική αρχή της νομιμότητας και της διαφάνειας αλλά και η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης .

Ειδικότερα ανέφερε πως, σε πολλές περιπτώσεις, η διοικητική εποπτεία που ασκείται από το κράτος περιορίζει το έργο της Αυτοδιοίκησης διευκρινίζοντας χαρακτηριστικά:

«Όταν περιορίζεται στον αυστηρό και τυπικό έλεγχο της νομιμότητας, θεωρούμε ότι λειτουργεί υπέρ της διαφύλαξης του τοπικού και ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος και είναι καλοδεχούμενη.

Αυτό το οποίο μας βρίσκει αντίθετους είναι η διοικητική εποπτεία να καταλήγει να αποτελεί έλεγχο σκοπιμότητας, οπότε τότε θεωρούμε ότι έχουμε ανεπίτρεπτο έλεγχο που παραβιάζει την ελεύθερη δράση των Δήμων και την έννοια της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της Διοικητικής αυτοτέλειας».

Μάλιστα ανέφερε πως η ΚΕΔΕ έχει γίνει δέκτης πολλών παραπόνων από αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού, ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Κράτους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παρεμβαίνουν σε ελέγχους που έχουν πολλαπλασιασθεί σε τέτοιο σημείο, ώστε αντί απλώς να διασφαλίζεται η νομιμότητα και η διαφάνεια που όλοι θέλουμε, να καταλήγουμε να περιορίζεται αισθητά η ελεύθερη δράση των Δήμων.

Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε πως ο έλεγχος της εποπτείας από το κράτος πρέπει να περιοριστεί σε ενδοδιοικητικό επίπεδο και να παρέχονται εχέγγυα ανεξαρτησίας και αμεροληψίας. Ωστόσο έσπευσε να σημειώσει ότι το Κράτος εξακολουθεί να είναι συγκεντρωτικό και «δεν επιθυμεί πραγματικά τη διοικητική και θεσμική αυτοτέλεια της αυτοδιοίκησης ούτε την οικονομική μας αυτοτέλεια και ανεξαρτησία. Δεν επιθυμεί μια καθαρή σχέση με την Αυτοδιοίκηση. Κι αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανένας».

Επιπρόσθετα καυτηρίασε το γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση υπόκειται σε τόσους πολλούς ελέγχους και από διαφορετικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς, σημειώνοντας πως «δημιουργούν ένα κλίμα καχυποψίας εις βάρος της Αυτοδιοίκησης και εν τέλει σε αναποτελεσματική άσκηση της διοικητικής και οικονομικής τους λειτουργίας» και πρότεινε την κατάργηση όλων των άλλων ελέγχων αφού, όπως διευκρίνισε, «με τον έλεγχο εποπτείας του Κράτους που είναι και αυτεπάγγελτος , αλλά και με την διεύρυνση του ελέγχου όλων των δαπανών μας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και από τα αρμόδια Δικαστήρια, διασφαλίζεται πλήρως η νομιμότητα και κατοχυρώνεται το Δημόσιο Συμφέρον».

Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Πατούλης υπενθύμισε ότι η ΚΕΔΕ από τις αρχές του 2000 είχε ζητήσει από μόνη της να υπαχθούν οι δαπάνες των Δήμων στον προληπτικό έλεγχο με στόχο τη διασφάλιση της νομιμότητας και της διαφάνειας όλων των πράξεων των ΟΤΑ, ωστόσο διευκρίνισε πως ο έλεγχος αυτός πρέπει να είναι τυπικός έλεγχος νομιμότητας και κανονικότητας και να μην οδηγεί σε έλεγχο σκοπιμότητας της δαπάνης.

Υπογράμμισε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν τρόποι ώστε αυτοί οι έλεγχοι να περιορίζονται αυστηρά στη νομιμότητα, ενώ θα ήταν χρήσιμο, όπως ανέφερε, «να κατοχυρωθεί ενιαία προσέγγιση και κρίση για ομοειδείς δαπάνες, ώστε να μην υπάρχουν αντιφατικές θεωρήσεις ενταλμάτων επί ομοειδών δαπανών και να τεθεί προς συζήτηση η ταχεία διεκπεραίωση των ενταλμάτων, προκειμένου να αποφεύγονται χρονοβόρες διαδικασίες που οδηγούν τους Δήμους και τους αναδόχους έργων ή προμηθευτές στα Διοικητικά Δικαστήρια με αύξηση του κόστους και εν τέλει την αναποτελεσματικότητα».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Πατούλης σχολιάζοντας την πρόθεση κατάργησης του προληπτικού ελέγχου δαπανών των Δήμων και των νομικών τους προσώπων, τόνισε πως πάγια θέση της ΚΕΔΕ είναι πως «ο προληπτικός έλεγχος προστατεύει τους υπολόγους που είναι και ο Δήμαρχος και οι ασκούντες διαχείριση από καταλογισμούς που μπορεί να επακολουθήσουν μετά από πολλά χρόνια όπως συνέβαινε στο παρελθόν».

«Καθ’ όσον αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο των σχεδίων των συμβάσεων επίσης η θέση μας είναι θετική γιατί πέραν της προστασίας των αρχών της νομιμότητας, παρέχεται και εχέγγυο προστασίας των Δήμων από τυχόν υπογραφή συμβάσεων με τις οποίες θα αναδειχθούν δικαιώματα αποζημιώσεων εις βάρος των ΟΤΑ.

Και είναι θετικό το γεγονός ότι ο έλεγχος εδώ είναι προσυμβατικός και γίνεται πριν την υπογραφή συμβάσεων με αποφυγή ανάληψης δυσβάστακτων οικονομικών υποχρεώσεων από τους Δήμους μας.

Γνωρίζω την πρόθεση του νομοθέτη μέσω του Ν.4270/2014 με το οποίο θεσμοθετείται από 1/1/2019 η κατάργηση του προληπτικού ελέγχου δαπανών των Δήμων και των νομικών τους προσώπων .

Η επισήμανση στην αιτιολογική έκθεση του εφαρμοστικού αυτού νόμου του Γ’ μνημονίου ότι η τροποποίηση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στροφή του ελέγχου των δημοσίων δαπανών στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και στην απλοποίηση του ζητήματος της εκταμίευσης των δαπανών, πρέπει να αποτελέσει έρεισμα ώστε στη συζήτηση που θα ακολουθήσει να οδηγήσει στην εξεύρεση λύσεων και προτάσεων που θα διευκολύνουν τον προληπτικό έλεγχο δαπανών και δεν θα δυσχεραίνουν την αποτελεσματική λειτουργία των Δήμων μας».

Πρόεδρος ΕλΣυν Α.Θεοτοκάτου

Η Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ανδρονίκη Θεοτοκάτου επεσήμανε ότι  «ο προληπτικός έλεγχος είναι συνυφασμένος με την αδήριτη ανάγκη προστασίας του κοινωνικού συμφέροντος από την υπονομευτική δράση των διαχειριστών του δημόσιου χρήματος και μάλιστα σε συνθήκες αναξιόπιστου και αναποτελεσματικού εσωτερικού ελέγχου, όπως μέχρι σήμερα έχει καταδείξει η τρέχουσα πραγματικότητα».

Συνεχίζοντας τόνισε ότι «δεν έχει τεκμηριωθεί με στοιχεία και αποδείξεις ότι η αλλαγή του τρόπου ελέγχου των κρατικών δαπανών αποτελεί μέσο για την επίτευξη της αναπτυξιακής πολιτικής που χρειάζεται η χώρα και ακόμη και το προς υιοθέτηση μοντέλο έχει επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς στις χώρες που ήδη εφαρμόζεται».

Γ.Γ. υπ.Δικαιοσύνης Γ.Βασιλειάδης

Σημαντική «συνάντηση» δύο κρίσιμων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ενίσχυση της διαφάνειας θεσμικών οργανισμών, της ΚΕΔΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, χαρακτήρισε ο γενικός γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς του υπουργείου Δικαιοσύνης Γιώργος Βασιλειάδης.

Γ.Καμίνης

Για να προχωρήσει οποιαδήποτε μεταρρύθμιση, χρειάζεται μια γερή Τοπική Αυτοδιοίκηση ,ανέφερε στο χαιρετισμό του, ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Χρειάζεται πια μια γενναία αποκέντρωση, πρόσθεσε. Για να το κάνει αυτό χρειάζεται, μια Αυτοδιοίκηση πολιτικά υπεύθυνη, με σοβαρή κανονιστική αρμοδιότητα, που να νομοθετεί και να αποφασίζει για «τα του οίκου της», και να είναι υπεύθυνη απέναντι στους πολίτες, για το πώς διαχειρίζεται τους πόρους τους». Αναφερόμενος στη  σύνδεση της μεταρρύθμισης με την αξιολόγηση ανέφερε ότι «αντί να πηγαίνουμε στις μεγάλες οριζόντιες  μεταρρυθμίσεις που παραμένουν ημιτελείς», να προχωρήσει η αξιολόγηση του προσωπικού και των υπηρεσιών των Δήμων, η αξιολόγηση των ίδιων των δήμων.

Η.Γκότσης

Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Αττικής Ηρ. Γκότσης τόνισε την ανάγκη λειτουργικής ενοποίησης  των ελεγκτικών μηχανισμών, αλλά και της συγκρότησης αυτοτελούς υπηρεσίας ελέγχου ΟΤΑ με αποκλειστική αρμοδιότητα τον έλεγχο νομιμότητας των ΟΤΑ, σε συνεργασία, όποτε χρειαστεί με τους αρμόδιους φορείς και επισήμανε ότι ο έλεγχος των ΟΤΑ γίνεται με καθυστερήσεις, αλλά και διαφορετικές ερμηνείες των νόμων για τα ίδια θέματα από τους επιτρόπους.

Δ.Καββαδία-Κωνσταντάρα

Για τον προληπτικό έλεγχο  των δαπανών των  Δήμων – την αναγκαιότητα και τη σημαντικότητα του , μίλησε η Σύμβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και πρόεδρος Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα, Δέσποινα Καββαδία – Κωνσταντάρα.

Πρόκειται για εξωτερικό δικαστικό έλεγχο όπως είπε, ο οποίος  έχει ευθύ αποδέκτη τον κάθε ΟΤΑ, και  εκτείνεται  σε όλη την εξέλιξη των διοικητικών πράξεων δηλαδή,  από την απόφαση έως την πληρωμή, γίνεται προληπτικός έλεγχος από το  Ελεγκτικό Συνέδριο.

Αναλύοντας τα πορίσματα του εν λόγω ελέγχου,  αναφέρθηκε στο δημοσιονομικό,  στις δαπάνες που πληρώνονται και σε εκείνες που κρίνονται ως μη νόμιμες, αφού δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου. Όπως είπε οκτώ στις δέκα φορές, το πρόβλημα της διαδικασίας, εντοπίζεται στην απευθείας ανάθεση.

Ανέφερε μάλιστα στοιχεία ετήσιων εκθέσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τα οποία το 2011, εντοπίστηκαν 12.000 μη νόμιμα εντάλματα, δηλαδή 40, ανά Καλλικρατικό Δήμο, το επόμενο έτος το 2012, τα  μη νόμιμα εντάλματα ανά Καλλικρατικό Δήμο μειώθηκαν σε 24 και το 2013 σε 20. Πρόσθεσε με έμφαση ότι στις εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχαν επισημανθεί οι αιτίες που οδήγησαν στην υπερχρέωση και την διαφθορά.

Α.Κοιμήσης

Με την πρότασή του να συσταθεί Ανεξάρτητη Αρχή για τον προληπτικό έλεγχο,  ο Απόστολος Κοιμήσης, Μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Αμφιλοχίας, προκάλεσε την έντονη αντίδραση των εκπροσώπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Πρότεινε τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου σώματος, μιας ανεξάρτητης αρχής που να επιλέγεται από το Σώμα των Δικαστών, και η οποία θα πρέπει να λειτουργεί ως υπηρεσία Επιθεωρησιακού Ελέγχου.

Ο κ. Κοιμήσης,  είπε χαρακτηριστικά ότι τώρα που η χώρα είναι σε κρίση και θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη προσοχή, οι δαπάνες μαζικού χαρακτήρα, τίθενται εκτός του ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.